Hakka-Doğru - 31 Sultan Abdülmecid Han

Sultan Abdülmecid Han

Babası : Sultan II. Mahmud
Annesi : Bezmialem Sultan
Doğduğu Tarih : 25 Nisan 1823
Padişah Olduğu Tarih : 1 Temmuz 1839
Öldüğü Tarih : 25 Haziran 1861

Sultan Abdülmecid, otuzbirinci padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. O’da ilk eğitimini sarayda almıştı. Babası II. Mahmud O’nun yetişmesi için ayrı bir özen göstermişti. Abdülmecid modern, Batılı bir prens gibi yetiştirilmişti. Fransızca’yı çok iyi öğrenmiş Avrupa’da yayınlanan birçok mecmuaya abone olmuş yeni çıkan kitapları da getirtmiştir. Batı musikisi ile yakından ilgilenmiş ve iyi bir piyanist olarak batı eserlerini çalmıştır.

Sultan Abdülmecid tahta çıktığında devlet çok önemli bir dönemini yaşıyordu. Hemen her sınırda huzursuzluklar ve savaş vardı. Tarihimizde ilk Batılılaşma hareketi olarak isimlendiren “Tanzimat” ilan edilmişti. 1833 yılında ilk defa “Boğazlar Meselesi” devlet için yeni bir sorun olarak ortaya çıkmış. 1841 Londra Protokolünün imzalanması ile de sorun uluslararası bir hale getirilmişti. Avrupa, bu dönemde Osmanlı Devleti’ne “Hasta Adam” sıfatını uygun bulmuştu. Rusya ise yeni bir stratejiyi uygulamaya koymuştu: “Boğazın Hasta Adamı yıkılıp, parçalanmalı, en önemli toprakları (Boğazlar) benim olmalıdır” diyordu.

Batılı Devletler, ilk defa 1850’li yıllarda Rusya’nın yayılmacı politikasını anlamışlar. 1853 Kırım Savaşı’nda Rusya’ya karşı Osmanlı Devleti’nin yanında yer almışlardı. 1856 da uluslararası düzeyde ilk büyük kongre olan Paris Kongresi’ni toplamışlar. “Osmanlı Devleti bir Avrupa’lı devlettir, toprak bütünlüğü kontrolümüz altındadır kaydını” andlaşma metnine koymuşlardı. Osmanlı Devleti ise malî durumu yetersiz olduğundan bu savaşa Batılı Devletlerden borç alarak girmişti. Paris Andlaşması’nın sonuna da ülke içindeki azınlıkların, Hıristiyan tebanın haklarını koruyacağına dair “Islahat Fermanı”nı ek dosya olarak koymuştu.

Sultan Abdülmecid, uzuna yakın boylu, ince yapılı, açık tenli, siyah saçlı ve kısa sakallı idi. Koyu kahve gözleri, derin bakışları vardı. Çok iyi eğitim görmüş, müzikle yakından ilgilenmiş ve iyi bir hattat olarak güzel hatlar yazmıştı.İlk liseler bu dönemde açılmıştır. Kuleli kışlası (Kuleli Askerî Lisesi) yapılmış, ilk Türk müzesi de, kurulmuştu. Tarihimizde ilk İlimler Akademisi olarak anılan “Encümen-i Daniş”, 1851 de toplanmıştı. Denize önem verilmiş, bahriye kıyafetleri düzenlenmişti. Edirne-Varna-Kırım arasında ilk telgraf hatları kurulmuştu. İzmir-Turgutlu arasında raylı sisteme geçilerek ilk demiryolu hattı işletmesi başlatılmıştı. Dolmabahçe Sarayı, Ortaköy Mecidiye Cami, Harem-i Şerif’in onarılması, Karaköy Köprüsü’nün kurulması, dönemin önemli imar faaliyetlerindendir. Ülkemizde ilk Belediye teşkilâtı bu dönemde kurulmuş, edebiyatımızda roman edebiyatı “Tanzimat Edebiyatı” ve hikâyeciliği başlamıştı.

30.06.1839	II. Mahmud’un ölümü.
01.07.1839	Sultan Abdülmecid’in Padişah olması.
02.07.1839	Rauf Paşa’nın azli, Koca Hüsrev Mehmed Paşa’nın sadareti.
03.07.1839	Kaptanıderyâ Girid’li hain Ahmed Paşa’nın Osmanlı Donanması’nı Mısır’a kaçırması.
03.11.1839	Gülhane Hatt-ı Hümayûn’u ile Tanzimat-ı Hayriye’nin Mustafa Reşit Paşa tarafından ilânı.
01.05.1840	Osmanlı Devleti ile Rusya arasında Balta Limanı anlaşmasının imzalanması.
08.06.1840	Mehmed Paşa’nın azli. Emin Fuat Paşa’nın sadareti.
15.07.1840	Mısır Sorunu hakkında İngiltere-Avusturya-Prusya-Rusya Devletleri ile Londra sözleşmesi.
04.11.1840	Akkâ’nın ele geçirilmesi.
24.05.1841	Mısır valiliğinin Mehmed Ali Paşa’ya verilmesi.
13.07.1841	Londra Boğazlar Sözleşmesi’nin ilgili devletler tarafından imzalanması.
04.12.1841	Emin Rauf Paşa’nın azli, Mehmet Paşa’nın ikinci sadareti.
30.12.1842	Mehmet Paşa’nın azli, Emin Rauf Paşa’nın dördüncü sadareti.
21.09.1842	II. Abdülhamid’in doğumu.
06.09.1843	Yeni askere alma usulünün uygulamaya konulması.
25.06.1844	Padişah’ın teftiş gezisi.
10.1845	İdadi’lerin (lise) kurulması ve ilkokullardan başlayarak Eğitim ve Öğretim İnkılâbı.
29.04.1846	Padişah’ın Ege, Akdeniz Adaları ve Varna gezisi.
19.07.1846	Mehmed Ali Paşa’nın İstanbul’a gelişi. Emin Rauf Paşa’nın azli. Mustafa Reşid Paşa’nın sadareti.
30.11.1846	Dede Efendi’nin ölümü (Hamamizade İsmail Efendi) ünlü müzik adamı.
04.1847	Maarif-i Umumiye Nezareti (Eğitim Bakanlığı)nın kurulması.
28.04.1848	Mustafa Reşid Paşa’nın azli. İbrahim Sarım Paşa’nın sadareti.
01.08.1849	Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın ölümü.
25.12.1849	Mülteciler sorunu (Macar ve Lehlilerin Türk topraklarına iltica etmesi.)
18.07.1851	“Encümeni Daniş”in (İlimler Akademisi) açılışı
26.01.1852	Mustafa Reşid Paşa’nın azli. Mehmed Emin Rauf Paşa’nın beşinci kez sadareti.
05.03.1852	Mustafa Reşid Paşa’nın yeniden sadareti.
05.08.1852	Mustafa Reşid Paşa’nın azli. Ali Paşa’nın sadareti.
03.10.1852	Ali Paşa’nın azli. Damad Mehmet Ali Paşa’nın sadareti.
09.01.1853	İngiltere ve Rus sefirleri arasında görüşme ve Osmanlı İmparatorluğu için yaptıkları tanımlama “Hasta Adam”
28.02.1853	Rus Elçisi Mençıkof’un İstanbul’a gelişi.
13.05.1853	Mehmet Ali Paşa’nın azli. Mustafa Naili Paşa’nın ilk sadareti. “Kutsal Yerler” sorunu.
21.05.1853	Rusya’nın notası. (işgal tehdidi)
22.06.1853	İngiliz ve Fransız Donanması’nın Beşike Körfezi’ne gelişleri.
25.06.1853	Rusya’ya karşı İngiliz-Fransız ve Osmanlı Devleti arasında ittifak imzalanması.
03.07.1853	Rus Ordusu’nun Prut Nehri’ni geçerek “Memleketeyn” işgale kalkışması.
26.09.1853	Rusya’ya harp ilânı kararı.
04.10.1853	Kırım Savaşı’nın başlaması.
27.10.1853	Kalafat Bölgesi’nin işgali.
28.10.1853	Batum çevresinin işgali.
02.11.1853	Fransız ve İngiliz Donanmaları’nın İstanbul Boğazı’na gelmesi.
05.11.1853	Oltenica zaferi.
26.11.1853	Ahiska bozgunu.
30.11.1853	Rusların Sinop baskını.
03.01.1854	İngiliz ve Fransız Donanmalarının Karadeniz’e hareketleri.
05.01.1854	Çatana zaferi.
27.02.1854	İngiltere-Fransa’nın Ruslara işgal ettikleri yerlerden çıkması ültimatomları.
01.03.1854	Keçeci Zade Fuat Efendi’nin, Epir ve Teselya isyanlarını bastırmakla görevlendirilmesi.
09.03.1854	Osmanlı-Yunan siyasi ilişkilerinin kesilmesi.
12.03.1854	Rusya Devletine karşı Osmanlı-Fransız-İngiliz ittifakı.
23.03.1854	Rusların Dobruca’yı işgalleri.
27.03.1854	İngiltere-Fransa’nın Rusya’ya harp ilanı.
31.03.1854	Müttefik kuvvetlerin Gelibolu’ya gelişleri.
01.04.1854	Yunan asilerinin Narda zaferi.
17.04.1854	Kalafat zaferi.
22.04.1854	Odesa’nın bombardımanı.
05.05.1854	Yunanistan’ı denetim altına almak için Fransızların Yunanistan’a askeri baskısı.
15.05.1854	Silistire kuşatması (Rusların)
24.05.1854	Müttefik kuvvetlerin Gelibolu’dan Varna’ya sevki.
29.05.1854	Mustafa Naili Paşa’nın azli. Mehmet Emin Paşa’nın sadareti.
13.06.1854	Rusların Silistire önünde mağlup edilmesi.
14.06.1854	Avusturya ile Boyacıköy sözleşmesi.
25.06.1854	Silistire’nin kurtuluşu.
08.07.1854	Yerköy zaferi.
21.07.1854	Kırım Seferi kararı.
06.08.1854	Türk Ordusu’nun Bükreş’e girmesi.
14.09.1854	Türk ve Müttefiklerin Kırım çıkarması.
19.09.1854	Müttefiklerin Sivastopol’a hareketleri.
20.09.1854	Alma zaferi, Rus savunma hattının kırılması. Avusturya’nın “Memleketeyne” karşı hareketi.
25.09.1854	Müttefiklerin Sivastopol kuşatması.
26.09.1854	Balaklava Limanı’nın işgali.
05.11.1854	İnkerman zaferi.
23.11.1854	Mehmet Emin Paşa’nın azli. Mustafa Reşid Paşa’nın dördüncü sadareti.
25.11.1854	Gönüllü hastabakıcı Florance Nightingale’nin İstanbul’a, Selimiye kışlasına gelişi.
02.12.1854	Avusturya-İngiltere-Fransa anlaşması.
15.01.1855	Rus limanlarının abluka altına alınması.
26.01.1855	Sardunya Krallığının ittifaka katılması.
03.02.1855	Türk-İngiliz askeri anlaşması.
17.02.1855	Gözleve zaferi.
02.03.1855	Rusların mağlubiyeti. Çar’ın intiharı.
15.03.1855	Sardunya Krallığı ile Osmanlı ittifakı.
02.05.1855	Mustafa Reşid Paşa’nın istifası. Mehmed Emin Paşa’nın ikinci sadareti.
24.05.1855	Kırım, Kerç Boğazı’na asker çıkarılması ve alınması.
25.05.1855	Karasu Hattı’nın işgali.
28.06.1855	Osmanlı Devleti’nin Avrupa Devletlerinden borç almaya başlaması.
16.08.1855	Traktır zaferi.
09.09.1855	Sivastopol’un Müttefik kuvvetler tarafından işgali.
29.09.1855	Kars Bölgesi’nde Rus Ordusu bozgunu.
17.10.1855	Kılburun zaferi.
06.12.1855	Ingur zaferi.
01.02.1856	Ateşkes, barış için Viyana protokolu.
18.02.1856	Islahat fermanının ilanı.
25.02.1856	Paris Barış Konferansı’nın açılması.
30.03.1856	Paris Barış antlaşması. Uluslararası ilk büyük toplantı.
15.04.1856	Osmanlı toprak bütünlüğü hakkında İngiltere-Fransa-Avusturya antlaşması. Osmanlı Devleti’nin Avrupa’lı devlet sayılması. (Rusya’ya karşı.)
13.05.1856	Müttefik Kuvvetlerin Türkiye’deki kuvvetlerini geri çekmeleri.
01.11.1856	Ali Paşa’nın azli. Mustafa Reşid Paşa’nın beşinci sadareti.
19.06.1857	Paris Andlaşması’na göre Tuna ağzındaki adaların Osmanlı Devleti’ne bırakılması.
22.10.1857	Naili Paşa’nın azli. Mustafa Reşid Paşa’nın son sadareti.
07.01.1858	Mustafa Reşid Paşa’nın ölümü. Ali Paşa’nın sadareti.
15.07.1858	Cidde Olayı.
19.08.1858	“Memleketeyn” denilen (Eflak-Boğdan-Moldovya) hakkında yeni düzenlemeler.
08.11.1858	Osmanlı-Karadağ hudud protokolunun imzası.
24.04.1859	Süveyş Kanalı’nın yapım kararı ve kazılmasının başlaması.
14.09.1859	“Kuleli Olayı” gizli bir ihtilâl cemiyetinin ortaya çıkarılışı.
18.10.1859	Ali Paşa’nın azli. Mehmet Emin Paşa’nın sadareti.
24.11.1859	Emin Paşa’nın azli. Mehmet Rüştü Paşa’nın sadareti.
24.05.1860	Lübnan olayları. Rüştü Paşa’nın azli. Mehmet Emin Paşa’nın son sadareti.
05.09.1860	Avrupa’dan Suriye’ye asker sevki. Lübnan olayları sebebiyle, Fransız askerlerinin Suriye’ye gelmelerini sağlayacak, Paris Sözleşmesi.
02.02.1861	Mehmed Vahdettin’in doğumu.
09.06.1861	Lübnan’da yeni düzenleme, protokolün imzası ve Lübnan’a imtiyaz verilmesi.
25.06.1861	Sultan Abdülmecid’in ölümü. Sultan Abdülaziz’in Padişah olması.